Nieuwsgierigheid

Ontdekken is leuker dan weten

Jonge kinderen zijn continue bezig om te ontdekken, zitten overal aan, proberen van alles uit. Alles in het teken van nieuwsgierigheid en om ervan te leren. Is het eenmaal bekend, dan weten ze wat het is, wat het met je doet of wat je er mee kunt. Alles stoppen ze in de mond, proeven, ruiken en voelen overal aanzitten tot vervelens aan toe.

Is ze dit aangeleerd om het zo te doen? Het is instinctief dat jonge kinderen dit doen.
Wat doen wij als ouder, enerzijds leren we ze eigenlijk de nieuwsgierigheid af en anderzijds proberen we ze te leren wat goed of niet goed voor ze is. Dit gaat de rest van je leven zo door. Door ervaring leer je. Zelfs wij als volwassenen moeten eigenlijk nog nieuwsgierig zijn om achter dingen te komen. Hoe werkt die iPhone nu? Welke instellingen zijn het beste? Wat kun je nog meer doen om goede lessen te geven?


Nieuwsgierigheid is naast een aangeboren ook een zich ontwikkelend eigenschap. Nieuwsgierigheid kan worden versterkt of worden geremd door de omgeving. Ouders remmen nieuwsgierigheid af uit bezorgdheid en/ of omdat ze zelf misschien beter weten wat de gevolgen zijn en de jonge kroost willen beschermen. Zeker zal ook meespelen dat ze proberen de jonge kinderen iets te leren.

Nieuwsgierigheid stimuleert interactie met de omgeving. Gelukkig is de mens een proactief op zich staand uniek handelend individu. Vanuit dat oogpunt is er een onderliggende behoefte om aan nieuwe ervaringen en kennis te komen.

Ontdekken wat er in je omgeving gebeurt, plaatsvindt of afspeelt. De wereld om je heen wordt begrepen en dus ontdekt.

Eenmaal ontdekt en dus kennis opgedaan zou moeten uitnodigen om weer iets nieuws te willen ontdekken of om nog nieuwsgieriger te worden.

De tegenhanger van nieuwsgierigheid is misschien wel vrees. Vrees voor het nieuwe....

Wat doet dat met mij en hoe overleef ik dat? Vrees dat je iets zal overkomen.

Nieuwsgierigheid en vrees voor het nieuwe en dus het onbekende zullen altijd naast elkaar blijven bestaan. Het nieuwe van de ontdekking versus de vrees voor het onbekende.

Werken en leren met nieuwsgierige studenten en docenten maakt het werk vele malen leuker en een stuk gemakkelijker voor iedereen. Helaas weten we maar al te goed dat dit niet de dagelijkse praktijk is. Sommige studenten komen maar moeilijk tot een dusdanige actieve houding dat ze nieuwsgierig zijn/ worden. Studenten worden dan bestempeld als lui, ongeïnteresseerd en dus ongemotiveerd. Als de motivatie bij de docenten onvoldoende aanwezig is zal deze de student niet goed aanzetten tot nieuwsgierigheid en dus ontdekken.

De cruciale vraag is dan ook hoe kun je studenten nieuwsgierig maken. Als je dit kunt bereiken gaat leren wellicht vanzelf. De intrinsieke motivatie zal alleen maar toe nemen.
Hetzelfde geldt voor de medewerkers binnen een school: Hoe kun je deze nieuwsgierig maken dat ook zij willen ontdekken? Op deze manier stimuleer je de intrinsieke motivatie van de docent.

Wat zou het teweeg brengen als iedereen nieuwsgierig zou zijn naar nieuwe dingen? Een grote ontdekkingstocht naar het onbekende.

Dit zou iets zijn voor de didactische en pedagogische aanpak van een team professionals. Een aanpak die uitgaat van het ontwikkelen van nieuwsgierigheid!